WAARSCHUWING

Infanterie korporaal

VELDTENUE VOORKANT
VELDTENUE ACHTERKANT
Beweeg met de muis over de korporaal om het uniform en de uitrustingsstukken te herkennen. De meeste items zijn aanklikbaar waarna meer over dat onderdeel te zien en te lezen is.

Helm
Veldjas
Draagriemenstel
Koppelriem
Patroontassen groot
Broodzak
Gasmasker
Eetketel
Beenwindsels/putties
Rijgschoenen
Bajonet Pionierschop

GASMASKER MODEL G EN DRAAGTAS ONBEREDEN

A. De gesloten draagtas voor gasmasker onbereden. De draagtas was gelijk aan die voor het model F en was gemaakt van waterdicht groen/ olijfkleurig canvas (grof geweven) katoen.

B. Het gasmasker type G met een draagtas onbereden. Het gasmasker model G (sinds 1937) was een voortzetting op model F (sinds 1926) waarbij het uitlaatventiel, de oogglazen en het masker/gelaatstuk waren gemodificeerd. Aan de binnenzijde van de klep van de tas stond een letter O=onbereden, W=wielrijders, B=bereden.


C. De binnenzijde van de draagtas was verdeeld in twee compartimenten, gescheiden door een tussenschot of twee katoenen banden. Van voren bezien was het rechtervak, dat extra verstevigd was met leer, bestemd voor de filterbus, het linker voor de slang, het mondstuk, het masker en het bandenstel. Hier gaat het om een gasmaskertas onbereden, zichtbaar aan de geschilderde O.

D. Gasmasker model G met filterbus, slang, masker, bandenstel en mondstuk uitgestald op de draagtas met enige toebehoren.


E. Het vak voor de filterbus (op de foto links) was versterkt met lederen banden. In het midden is het tussenschot zichtbaar en twee lege compartimenten.

F. De filterbus steunde op een voetstuk onder in de tas, hier van hout.





G. Aan de buitenzijde van de tas (onder) waren vier schroeven door het canvas gedraaid in het houten voetstuk. De ronding op het canvas markeerde waar de onderzijde van het filter zich bevond.

H. De filterbus zit in de draagtas, in de zijklep van de tas is een inkeping gemaakt met een leren afwerking waar de slag doorheen kon zodat de tas voor de buik kon worden gedragen terwijl het gasmasker aangesloten kon blijven op het filter. De mond van de filterbus is zichtbaar (zie waarschuwing). Door de klem naar beneden te drukken trok het uiteinde van de slang vast op de mond van de filterbus.

I. Door de klem van het verbindingsstuk tussen slang en filterbus naar beneden te drukken trok het uiteinde van de slang vast op de mond van de filterbus.

J. Opengewerkte filterbus met de losse onderdelen zichtbaar (zie waarschuwing).




K. Het blikje 'Brillenzalf tot Gasmasker' zat meestal in het afsluitbare vakje aan de zijkant van de draagtas.

L. De poetsdoek en oogglasstift zichtbaar in het geopende blikje.







M. Rond blikje met reserve onderdelen waaronder de rubberen ring voor het mondstuk.

N. Onderdeel voor gasmasker, dit onderdeel bevond zich tussen het voorhoofd en de bovenste deel van het masker/ gelaatstuk.





O. Het gasmasker model G was een voortzetting op model F. Was bij het model F het uitlaatventiel halverwege de slang gemonteerd, bij het model G bevond het uitlaatventiel zich in het mondstuk. Bij het model H (vanaf 1940) was de filterbus direct op het mondstuk gemonteerd waardoor de kwetsbare slang verviel.

P. Detail van het mondstuk dat onderaan het masker vastzat, links is de slang zichtbaar die naar het filter ging. In het mondstuk was het uitlaatventiel gemonteerd, een verbetering ten opzicht van de eerdere modellen.

Q. De achterkant van het masker waarbij het bandenstel zichtbaar is, die op het achterhoofd samenkwamen.

R. Op de voorkant van de draagtas was op het onderste deel bij de onbereden versie een riempje gemonteerd met een knoopsgat en een klimhaak. De haak werd in rust- en alarmstelling aan de koppelriem vastgezet. In beschermstelling kon door de knoop van het riempje een knoop van de veldjas worden gestoken om slingeren van de tas te voorkomen.


S. Aan de zijkant van de draagtas waren een of twee zakjes genaaid waarin men de toebehoren kon opbergen.

T. De draagriem was in lengte verstelbaar met een schuifgesp. Op de band zelf was tevens een extra schuifgesp met haak gemonteerd. De draagriem hing over de rechterschouder terwijl de draagtas op de linkerheup rustte.




U. Politietroepen met gasmasker model G in beschermstelling bij een kanon van 5 in een rivierkazemat ergens in Nederland.

V. Gasdoos/ verbanddoos voor eerste hulp bij gasaanvallen, verbandgaasjes, watten, opvouwbaar schaartje, tabletten en poeders voor de behandeling van symptomen van vooral een mosterdgasaanval.





W. Controlekaart tot vullingbussen waaarop de gasofficier bij kon houden waarbij, hoe vaak en hoe lang het filter is gebruikt.

X. Blikje voor vier mosterdgasdeppers.







Y. Geopend blikje met mosterdgasdeppers. Na een bepaalden expositie- tijd werd het niet geresorbeerde mosterdgas met mosterdgasdeppers, die de vloeistof binnen 1 a 2 sec, adsorberen, afgedept. Vervolgens dienden de deppers begraven te worden.

Z. Toebehoren: ronde metalen koker met chloorkalk.

WAARSCHUWING

Tot ruim na de Tweede Wereldoorlog werd in gasmaskers asbest gebruikt als filtermateriaal in de filterbussen. Het was goedkoop, ruimschoots voorhanden en effectief, en de gevolgen voor de gezondheid waren nog niet of niet volledig bekend. Tegenwoordig weten we beter en wordt er in gasmaskers geen gebruik meer gemaakt van asbestfilters.

Gasmaskers die tijdens de twee Wereldoorlogen en vele andere gevechten gebruikt werden, worden nu veelal door liefhebbers verzameld. Echter, het bezitten van deze filterbussen kunnen risico’s met zich meebrengen. Het opzetten van deze gasmaskers met geplaatste asbest filterbussen, waarbij wordt ingeademd door deze filterbussen kan zelfs levensgevaarlijk zijn.

Laat vooral kinderen niet met gasmaskers spelen, ook niet wanneer de filterbussen zijn verwijderd.

De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) heeft besloten om nadrukkelijk te waarschuwen deze asbestfilters niet te gebruiken. Die filters zitten in de filterbussen, die men op het gasmasker schroeft. Deze filterbussen mogen onder geen beding opengemaakt of anderszins bewerkt worden.

Vanaf mei 2017 voert de ILT onderzoek uit naar gasmaskers met asbest filterbussen. Ze bekijken bijvoorbeeld waar de maskers vandaan komen en waar ze zich op dit moment bevinden. Ook onderzoeken ze of de kisten waarin de maskers werden vervoerd verontreinigd zijn: die worden nu namelijk vaak als meubelstuk gebruikt.

Het advies luidt dan ook om vooral voorzichtig om te gaan met deze oude gasmaskers en asbest filterbussen. Mocht u van plan zijn om enkele oude gasmaskers (met filterbus) te verwerven voor uw verzameling, wees dan bewust van de risico’s en neem maatregelen om de risico’s zo veel mogelijk te verkleinen. Een mogelijkheid is om de filterbussen te verwijderen en deze luchtdicht te verpakken in een plastiek doorzichtig tasje. Hierdoor kunt u deze nog steeds, los van de gasmasker, tentoonstellen. Maak de gasmasker schoon met een sopje en spoel deze vervolgens uit met lauw water.

Wat u NOOIT moet doen, is om de filterbus uit elkaar te halen. Het uit elkaar halen van oude asbest filterbussen brengt zeer grote gezondheidsrisico’s met zich mee.

Voor een professioneel advies, neem contact op met de ILT of ander deskundig organisatie/bedrijf.

Fotogallerij

(klik op foto om te vergroten)


De foto's in deze kolom met de aanduiding foto zijn eigendom van degene die in achter de dubbele punt staat genoemd. Buiten de door hen gestelde voorwaarden of zonder uitdrukkelijke toestemming van rechthebbende is het gebuik van deze afbeelingen niet toegestaan.

All photographs with foto: are property of that person or organisation and are not to be reproduced or used by others without permission of the owner.